Ieder vogeltje zingt zoals het gebekt is...
Qualis vir talis oratio. Deze Latijnse spreuk ontving mijn vader als predikant in Ridderkerk eind jaren 60. Ik herinner me dat moment nog goed. Een dankbaar en handig gemeentelid belde aan. Hij had deze spreuk spontaan op een groot wandbord gekalligrafeerd en schonk het kunstwerk aan mijn vader. Dit bord kwam te hangen boven de voordeur van de pastorie.
Later verhuisden we naar Amersfoort en hing het bord in de hal. Uiteindelijk belandde het wandbord in de parkeergarage van mijn vaders laatste appartement. Precies boven zijn privé parkeerplek. Ik vraag me af wat zijn medeflatbewoners van dit alles vonden...
Altijd heb ik het een wat oubollige ‘mannenbroederspreuk’ gevonden, vooral in betekenis en vertaling die mijn vader eraan gaf: Een man, een man, een woord, een woord. Of letterlijk: zoals de man is, zo is zijn manier van spreken. In mijn beleving was het maar een strenge spreuk. Ik hoorde er dit in: Let op wat je zegt. Je moet wel betrouwbaar zijn, anders is het mis.
In ons gezin was deze tekst overigens een gevleugelde uitdrukking, die we te pas en te onpas gebruikten. Deze geheimtaal leverde dan altijd weer verrassende reacties op bij vriendjes en vriendinnetjes over de vloer.
Eigenlijk paste deze zin niet zo bij mijn vader. Zijn beroep bestond toch niet alleen uit woorden spreken en preken, maar vooral ook uit luisteren. De maker van het wandbord had mijn pa naar mijn beleving iets van zijn eigen domineesbeeld geschonken. En ja, je mag een gegeven paard natuurlijk niet in de bek kijken. Toch bleef Qualis vir talis oratio hangen tot het einde van zijn leven, tot hij niet meer spreken kon en voorgoed zou zwijgen als het graf.
Onlangs speurde ik op internet eens naar de herkomst van deze spreuk. De zin is warempel een citaat van de beroemde schrijver Cicero (106-43 v.C., toch ook niet de minste redenaar en filosoof). En tot mijn grote verrassing en vreugde is de zin ook fraaier te vertalen met ‘Ieder vogeltje zingt zoals het gebekt is’. Ineens kwam Qualis vir... in mij opnieuw tot leven. Ieder mens is uniek. Iedereen heeft iets van een vogel. Elk mens, elke vreemde vogel zingt een toontje mee in Gods bontgekleurde volière. Alle strengheid verdween in mij. Er kwamen licht en vrijheid voor in de plaats.
Kijk, daar had ik graag nog eens met mijn vader over willen praten...
Hans Tissink
Reactie plaatsen
Reacties